Uspješno uklonjena i uništena avionska bomba pronađena u Rodoču

Tekst članka se nastavlja ispod banera

Jedanaest pripadnika Federalne uprave civilne zaštite (Timovi za uklanjanje eksplozivnih sredstva FUCZ Busovača A, Livno A i Mostar A) s potrebnom specijalističkom opremom iz naselja Rodoč kod Mostara bezbjedno su transportirali avionsku bombu i uništili je na za to predviđenoj lokaciji.

Ova neeksplodirana avionska bomba pronađena je prilikom izvođenja poljoprivrednih radova na dubini od oko jedan metar na plantaži Agronomskog i prehrambeno-tehnološkog fakulteta u Mostaru koja se nalazi u krugu bivše kasarne “Stanislav Baja Kraljević” u naselju Rodoč. Zapadno od mjesta pronalaska bombe, na udaljenosti do 500 metara, nalaze se poslovni i privatni objekti.

Odmah po dojavi o pronalasku, avionske bombe na osnovu Zakona o zaštiti i spašavanju ljudi i materijalnih dobara od prirodnih i drugih nesreća i procedure FUCZ.PR.7, te Standarnih operativnih procedura FUCZ za operacije humanitarnog deminiranja i uništavanja mina i NUS-a u BiH, FUCZ je pristupila izradi plana i pripremama  za njen transport i uništavanje.

Nakon izvršenih pripremnih radnji definiran je zadatak: iskopavanje, identifikacija elemenata koji su pod zemljom, po potrebi neutralizacija, uklanjanje, transport i uništenje neeksplodirane avionske bombe.

Identificirana je kao AN M64A1 avionska bomba opšte namjene američke konstrukcije  porijekla iz perioda Drugog svjetskog rata. Ukupna njena masa iznosila je 525 lbs, odnosno 238 kg. Bila je zabijena vertikalno u zemlju pri čemu je bio vidljiv zadnjak bombe u kojem se nije  nalazio upaljač (odstranjen je ili odlomljen). Prilikom procjene stanja bombe na mjestu događaja nije bilo moguće ustvrditi je li sredstvo kompletirano prednjim upaljačem. Eksplozivno punjenje bombe je 267 lbs, odnosno 121 kg, a nije utvrđena vrsta eksplozivnog punjenja jer su se oznake eksploziva nalazile na dijelu bombe koji je bio ukopan.

Nakon što je iskopana identificirani su i njeni upaljački sklopovi, procijenjeno stanje i, uz stroge sigurnosne mjere, neutralizirana je i pripremljena za transport. Po izvršenom transportu uz policijsku pratnju, te vatrogasno i medicinsko osiguranje do lokacije za te namjene pripremljena je za uništenje metodom niske reakcije i potom uništena.

Realizacija sigurnosnih mjera bila je u nadležnosti Uprave za civilnu zaštitu i Vatrogastvo Hercegovačko-neretvanskog kantona, Gradske službe civilne zaštite Grada Mostara, te MUP-a Hercegovačko-neretvanskog kantona.

Mostarski aerodrom Jesenice tijekom Drugog svjetskog rata bombardiran je 11 puta a na njega je bačeno oko 900 tona bombi. U posljednjih deset godina u njegovoj okolini pronađene su tri  bombe od 230 kg (M64 A1), tri bombe od 100 kg (100M) i 16 bombi od 10 kg (M41A1).